Naar aanleiding van de Internationale Dag van vrouwen en meisjes in de Wetenschap focust Fedactio zich op sterke vrouwen in de wetenschap, en de ondervertegenwoordiging ervan in het wetenschappelijk veld.
We zijn beslist niet de enige met die missie. Op de Internationale Dag van vrouwen en meisjes in de Wetenschap op 11 februari, organiseerde ‘Femmes et Sciences’ het evenement “Regards croisés sur les les carrières au feminin dans les STEM” (“Een blik op de carrières van vrouwen binnen de STEM”). STEM (Science, Technology, Engineering en Mathematics) is een afkorting voor opleidingen en beroepen in de technologie, techniek, exacte wetenschappen en wiskunde branche. De bijeenkomst werd geopend door prof. dr. Angélique Léonard, onze “Vrouw in de kijker” van deze week. Ze is voorzitster van de ondernemingsraad en professor aan de Universiteit van Luik. Verder kregen we de kans om te luisteren naar enkele van de vele aanwezige gastsprekers:
• Marie-Martine Schyns, Franse Gemeenschapsminister van Leerplichtonderwijs
• Dominique Lafontaine, professor in de Wetenschap aan de Universiteit van Luik
• Roberta Pattono, lid van de directie van het departement Onderzoek en Innovatie van de Europese Commissie
• Isabelle Régner, professor en onderzoekster in het laboratorium van de Cognitieve Psychologie aan de Universiteit van Aix-Marseille
• Christel Opdebeeck, beleidsmedewerker van de Vlaamse Overheid voor Onderwijs en Vorming
Het evenement focuste op de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de exacte wetenschappen. Die ondervertegenwoordiging tekent zich duidelijk af: slechts 34% van de Europese wetenschappers is vrouw. Bij de ingenieus neemt die verhouding een diepere duik: daar is slechts 1 op 5 vrouw. Hoewel reeds sinds de jaren ‘90 een positieve trend is ingezet, blijven vrouwen nog steeds in de minderheid.
Hoe leggen we de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de wetenschap uit?
Vaak gehoorde verklaringen voor deze ondervertegenwoordiging zijn dat vrouwen verantwoordelijk zijn voor hun gezin, dat ze moeilijkheden ervaren om professionele netwerken te weven of zelfs dat ze over minder vaardigheden beschikken dan mannen. In de werkelijkheid is de ondervertegenwoordiging van vrouwen in wetenschap te wijten aan compleet andere factoren. Reeds van kleins af aan worden meisjes op school geconfronteerd met een minderheid van vrouwen in deze sector. Bovendien maakt de afwezigheid van succesvolle vrouwelijke rolmodellen in de wetenschappen dat het identificatieproces ermee moeilijker verloopt. We zien ook dat meisjes, zowel op school als thuis, slachtoffers zijn van positieve discriminatie. Hierbij wordt meer aandacht geschonken aan meisjes dan aan jongens, omdat verondersteld wordt dat meisjes minder bekwaam zijn dan jongens. Naarmate de tijd verstrijkt, daalt de interesse voor de exacte wetenschappen bij meisjes meer en meer. Wie heeft er nog nooit gehoord dat vrouwen sterker zijn in talen en mannen in wiskunde? Prof. Règner onderzocht dergelijke stereotypes aan de hand van experimenten. Ze kon aantonen dat de stereotypes zo hardnekkig zijn, dat er zich een merkwaardig fenomeen aftekent: ze zorgen voor tegenprestaties. Meisjes hebben het gevoel dat ze zich harder moeten bewijzen omdat ze er minder goed in zouden zijn. Dat maakt hen, ironisch genoeg, sterker in die domeinen. Vrouwen in de wetenschap krijgen te maken met heel wat vormen van discriminatie. Een andere voorbeeld daarvan is de loonkloof, die tegenwoordig steeds kleiner wordt maar nog steeds 17% bedraagt. Daarbovenop komt nog eens het ‘glazen plafond’. Vrouwen beklimmen veel minder makkelijk de professionele ladder. Het glazen plafond weerhoud hen ervan door te breken naar hogere professionele posities.
Jonge meisjes aantrekken in de exacte wetenschappen: gevolgen en uitdagingen
De ondervertegenwoordiging van vrouwen in STEM-opleidingen is een groot maatschappelijk probleem met talrijke gevolgen. Prof. Dominique Lafontaine meent dat meisjes zich sneller richten tot domeinen waarin ze een sociale rol kunnen spelen, zoals het onderwijs, de gezondheidssector of sociale- en menswetenschappen. Jongens daarentegen kiezen eerder voor de exacte wetenschappen of ICT. Genderdiversiteit binnen deze beroepen is ver te zoeken. Zoals reeds uitgelegd heerst er een duidelijke minderheid van vrouwelijke wetenschappers, die bovendien hun weg naar hogere niveaus niet vinden. Met een mannelijke top als resultaat. Keuzes worden dus genomen door mannen, voor mannen. Daarom is het van uiterst belang dat vrouwen zichtbaar worden binnen die domeinen. In een nagenoeg uitsluitende mannelijke sfeer zullen die specifieke vaardigheden minder snel aan vrouwen toegeschreven worden. Vrouwelijk wetenschappelijk talent zal minder erkend worden, wat op zijn beurt nefast is voor het aantal vrouwen in wetenschappelijke posities. Men dient die negatieve spiraal te doorbreken.
Hoe maken we het verschil ?
Op Europees niveau richt het actieplan van Horizon 2020, een financieringsprogramma van de Europese Unie, zich op een betere integratie van vrouwen in onderzoeks- en innovatie domeinen, en het verbeteren van de kwaliteit en relevantie van wetenschappelijke publicaties. Om dit te verwezenlijken werkt de Europese Unie samen met de lidstaten, onderzoeksorganisaties en met de Europese Commissie. Sinds 2011 deelt de Europese Unie jaarlijks een prijs uit aan innovatieve vrouwen. Met deze prijs hopen ze het aantal vrouwen in het domein van onderzoek en innovatie te bevorderen, en mogelijke rolmodellen naar voren te schuiven. Op Belgisch niveau staat het Pact of Excellence, dat in 2015 werd gelanceerd, in de kijker. Dit houdt in dat meisjes en jongens een algemene training krijgen om zo de ongelijkheden weg te werken. Daarnaast is er ook nog het Vlaamse STEM-actieplan van 2012-2020, dat ervoor zorgt dat het aantal middelbare scholieren die willen doorstromen naar STEM is toegenomen. Niet enkel de overheid maar ook andere organisaties werken aan de ontwikkeling van de vaardigheden van jonge meisjes in STEM-loopbanen. Isabelle Deflandre, directrice van vzw ‘Elles bougent’ (‘Zij bewegen’) en Simon Moreau, verantwoordelijke voor het project ‘Genre-et-TIC’ (Gender en ICT) van de vzw Interface3, kregen de kans hun concrete acties te presenteren. Op beurzen en evenementen promoten ze de STEM-sector en geven ze informatie over de beroepsmogelijkheden. Bovendien is er ook een systeem waarbij jonge meisjes een ‘peettante’ toegewezen krijgen. Op die manier krijgen ze een rolmodel aangereikt, waar de jonge meisjes zich mee kunnen identificeren.
Ons engagement
Fedactio uit zich al vele jaren als voorstander van gelijkheid voor mannen en vrouwen via het platform ‘Vrouw en Maatschappij’. Ook andere platformen sluiten naadloos aan bij de boodschappen uitgedragen op het evenement. Met zowel platform ‘Onderwijs’ als platform ‘Ondernemers’ willen we jongeren motiveren om verder te studeren en hen laten profiteren van onze ondersteuning en ervaring. Fedactio promoot participatie voor iedereen, in elk veld. Laten we samen in actie schieten tegen stereotypes en genderdiscriminatie. Zo maken we een mooie toekomst mogelijk, voor iedereen.
| 
| 
|
| 
| 
|
Post A Comment: